تکنیک کاخ ذهنی یکی از جالبترین و بهترین تکنیک های حافظه و یادگیری برای مطالب درسی می باشد به نقاط قوت این نابغه کوچک انگلیسی توجه کنید حفظ عدد 518 رقمی و IQ بالای او در حالی که قهرمانان حافظه جهان با تکنیک های حافظه اعداد چند هزار رقمی را در عرض یک ساعت حفظ میکنند
الکس مولن قهرمان حافظه جهان از تکنیک کاخ ذهنی برای یادگیری دروس مختلف پزشکی ، زبان چینی استفاده می کند
شرلوک یک شخصیت داستانی فوق العاده برای چندین دهه است. شرلوک شخصیتی دقیق، هوشیار، منطقی و کمی اجتماعی دارد که به دلیل تکنیک خاصی در بازیابی حافظه (قصر ذهنی) شهرت پیدا کرده است.او این اصطلاح را چندین بار در فیلمش تکرار می کند. او حافظه اش را بازیابی می کند و اطلاعات لازم برای حل جرایم را بیرون می کشد
در یک قسمتی از این سریال او در حال رمزگشایی واژه ای است.
شرلوک: برید بیرون! می خوام به قصر ذهنی ام برم.
دستیار آزمایشگاه: چی؟
جان: اون بیشتر از این توضیح نمی دهد بهتره بریم بیرون.
دستیار آزمایشگاه: اون چی گفت؟
جان: قصر ذهنی
سپس دکتر واتسون به دستیار آزمایشگاه معنی قصر ذهنی توضیح داد. قصر ذهنی همان نقشه ذهنی که در حافظه ذخیره می شود و به شخص این امکان را می دهد که به اطلاعات ذخیره شده اش رجوع کند و هر چیزی که لازم دارد بازیابی کند. به نظر پیچیده و انتزاعی میاد، نه؟
شما ممکنه فکر کنید شرلوک قدرت خارق العاده داشته، اما قبل از او سایمونید شاعر یونانی این اصطلاح را اختراع کرده است. بر طبق این افسانه، بعد از فروپاشی و تخریب سالن، از سایمونید خواسته شد تا بقایای افراد را شناسایی کند. او اسم هر فرد را براساس جایی که در سالن نشسته بودند، شناسایی کرد.
در اینجا به همه حدسهایتان پاسخ میدهم.
بعد از تمرین این تکنیک ذهنی، تعداد واژه هایی که افراد میتوانستند در ذهنشان نگه دارند، دو برابر شده بود.
همه ما لحظاتی را داشتیم که نیاز مبرمی به چیزی داشتیم اما چون اتاقمان خیلی نامرتب بود، نمیتوانستیم آن را پیدا کنیم. ما اطلاعات را تصادفی و بدون هیچ نظمی به خاطر میسپاریم، بنابراین جستجو و ردیابی را برای ذهنمان دشوار می کند.
بعد از مطالعه این مقاله شما به راحتی مفهوم قصر ذهنی را درک می کنید و متوجه میشوید که برای داشتن حافظه‌ای قوی نیازی نیست مغزی فوق العاده ای داشته باشید، با ما همراه باشید تا با هم ۱۰ مرحله برای داشتن حافظه ای بهتر را یاد بگیریم:
ساخت قصر ذهنی
۱. طرحی برای قصر خود انتخاب کنید. با اینکه قصر ذهن می تواند یک مکان کاملاً تخیلی باشد، اما آسان تر است که در ابتدا آن را جایی در نظر بگیرید که در دنیای واقعی وجود دارد و با آن آشنا هستید. برای مثال می توانید اتاق خواب خود را به عنوان قصر در نظر بگیرید. قصرهای بزرگتر می تواند خانه ی شما، محل کار، مسیر رفتن به مدرسه یا حتی کل شهر باشد. هرچه محل بزرگتر یا دارای جزئیات بیشتری باشد، اطلاعات بیشتری می توانید در فضای ذهنی مربوط به آن ذخیره کنید.
۲. برای قصر خود مسیر مشخص کنید. اگر می خواهید چیزها را بر طبق نظم خاصی به یاد بسپارید، ضروری است که مسیر مشخصی را برای رفتن به قصر خود طی کنید. بنابراین، هنگامی که قصر خود را انتخاب کردید، تصمیم بگیرید که از چه طریق می خواهید به آنجا بروید. اگر واقعا نمی خواهید همه چیز را منظم به خاطر بسپارید، این مرحله غیرضرروی است، اما با این حال بسیار مفید بوده و حفظ کردن قصر را آسان تر می کند.
۳. مکان های مخصوص ذخیره سازی را در قصر یا مسیر خود شناسایی کنید. هنگامی که از قصر ذهن استفاده می کنید، چیزهای منحصربه فردی را برای به یاد سپاری در مکان های مشخص انتخاب می کنید. ( یک شماره، یک اسم، قسمتی از یک مکالمه ). بنابراین باید تمام مکان هایی را که فکر می کنید ممکن است به آن نیاز پیدا کنید بشناسید. در ساختمان خود یا در طول مسیر قدم بزنید و واقعاً آن را مشاهده کنید. اگر قصر شما یک مسیر است، مانند مسیر رفتن به محل کار، مکان های ذخیره سازی می تواند چیزهایی باشد که در راه وجود دارد. مانند خانه ی همسایه، چهارراه، یک مجسمه، یک آسمان خراش و … . اگر قصر یک ساختمان است، می توانید چیزها را در اتاق های مختلف قرار دهید. در هر اتاق قادر به شناسایی مکان های کوچکتر نیز هستید؛ برای مثال نقاشی ها، قسمت هایی از اثاثیه، و غیره. نکته اینجاست که هر مکان باید از مکان دیگر متمایز باشد و مطمئن شوید که این محلها با هم اشتباه گرفته نمیشوند.
۴. قصر خود را حفظ کنید. برای اینکه قصر ذهن شما مؤثر باشد، باید آن را خوب به ذهن بسپارید. بهترین کار این است که طرحی از آن را روی کاغذ رسم کنید ( یا اگر قصر یک مسیر است نقشه ی آن را بکشید)، که تمام نشانهها یا مکان های ذخیره سازی ای که انتخاب کرده اید را نشان دهد. ابتدا قصر خود را تصور کنید، سپس آن را با تصویری که رسم کردید مقایسه کنید تا مطمئن شوید به خوبی تمام مکان ها را به خاطر دارید. محل هایی که در مسیر وجود دارند را با تمام جزئیات ممکن بکشید : مطمئن شوید که تصویر ذهنی شما شامل رنگ، اندازه، عطر و دیگر ویژگی های دیگر اجسام است.
۵.چیزهایی را که باید به خاطر سپرده شوند در قصر جای دهید. وقتی قصر خود را ساختید و آن را به طور کامل در ذهن خود حک کردید، آماده ی استفاده از آن هستید. مقداری اطلاعات قابل مدیریت را در هر مکان قرار دهید. برای مثال، اگر قصر شما یک خانه است و شما می خواهید یک مکالمه را به یاد بسپارید، می توانید بخش های اول مکالمه را در پادری قرار دهید و بخش های دیگر را در سوراخ کلید درب قرار دهید. در هر مکان اطلاعات زیادی قرار ندهید، و اگر چیزهایی هستند که باید جدا از بقیه باشند، آنها را در مکان های متفاوت قرار دهید. بهتر است چیزها را به ترتیبی که می خواهید آن ها را به یاد بسپارید در مسیر قرار دهید.
۶.از نمادها استفاده کنید. لازم نیست که تمام یک عبارت، یا شماره را در محلی قرار دهید تا بتوانید آن را به خاطر بسپارید. انجام این کار می تواند نتیجه ی معکوس بدهد. به طور کلی باید چیزی را در هر محل ذخیره کنید که به حافظه ی شما تلنگر بزند و شما را به موضوع اصلی ای که می خواستید به یاد بسپارید، راهنمایی کند. بنابراین، اگر می خواهید یک کشتی را به خاطر بسپاید، لنگری را روی مبل خود تصور کنید. اگر کشتی U.S.S Wisconsin است، لنگر را ساخته شده از پنیر تصور کنید. [ ویسکانسین در تولید پنیر شهرت فراوان دارد.] نمادها مختصر هستند و خاطرات را قابل کنترل تر می کنند، و همچنین از تصور کردن کُلِّ چیزی که می خواهید به خاطر بسپارید، مفیدتر اند.
۷.خلاق باشید. تصاویری که در هر مکان قرار می دهید باید تا حدامکان به یاد ماندنی باشند. معمولاً اگر تصاویر مضحک و غیرمعقول باشند، به یاد ماندنی تر هستند. یا در صورتی که متصل به احساس قوی انسانی یا تجربه ی شخصی باشند. عدد ۱۲۴ چندان به یاد ماندنی نیست، اما تصویر نیزه ای به شکل عدد ۱، که یک قو را ( که شکل عدد ۲ است) به ۴ تکه تقسیم میکند، به راحتی درخاطر میماند. هرچند شاید کمی حال بهمزن باشد.
۸.در قصر خود بگردید. وقتی قصر خود را با تصاویر خاطره انگیر پُر کردید، باید در آن گردش کرده و تصاویر را تماشا کنید. هرچه بیشتر در قصر خود بگردید، مطالبی را که می خواهید، آسان تر به یاد می آورید. مثلا در ذهن خود جیمز جویس [نویسنده ی ایرلندی] را می بینید که روی مبل نشسته است. به طوری که انگار به آنجا تعلق دارد و جزء جدایی ناپذیر دکور است.
۹.از قصر خود استفاده کنید. هنگامی که محتویات قصر خود را حفظ کردید، می توانید به سادگی با قدم زدن در آن و نگاه کردن به اطراف آنها را به خاطر بیاورید. اگر به یک مکالمه احتیاج داشتید، کافی است طبق معمول مسیرتان را دنبال کنید. با تمرین بیشتر می توانید از هرکجای قصر که مایل بودید مسیرتان را شروع کنید تا به قطعه‌ای خاصی از اطلاعات دسترسی پیدا کنید.
۱۰. قصرهای جدید بسازید. اگر احتیاج داشتید که اطلاعات فقط برای مدت کوتاهی در ذهنتان بماند، می توانید بارها و بارها از یک قصر ذهن استفاده کنید. فقط کافیست محتویات موجود را با اطلاعات جدید جایگزین کنید و به زودی می بینید که فقط اطلاعات جدید را به یاد دارید. اما اگر می خواستید که اطلاعات تا مدت زیادی در قصر بمانند، می توانید آن قصر را نگه داشته و قصر جدیدی برای ذخیره ی اطلاعات بنا کنید.
حالا مسیر و قصر ذهنی تان خودتان را امتحان کنید.
چیزی که من اینجا برایتان شرح دادم، یک نسحه ساده از قصر ذهنی است. افراد اطلاعات را به شیوه‌ی متفاوت خودشان در قصر ذهنی‌شان ذخیره می کنند. بعضی افراد می توانند ۴۵ رئیس جمهور امریکا به ترتیب از جرج واشینگتن تا دانلد ترامپ نام ببرند. بعضی ها برای حفظ کردن بین اشیا و رنگشان رابطه برقرار می کنند. برخی دیگر بین ویژگی های اشیا با صداهای آنها رابطه برقرار می کنند.
در مسابقات جهانی حافظه، رقیبان برتر ۲۰ طبقه کارت را در یک ساعت و بیش از ۵۰۰ عدد تصادفی را در ۱۵ دقیقه حفظ می کنند. فکر می کنید چطور امکان پذیر است؟ باور کنید یا نه، تقریباً هرکسی توانایی انجام چنین کارهای شگفت انگیزی را دارد. برندگان این مسابقه، لزوما حافظه های بهتری از ما ندارند؛ در عوض آنها روش های مختلف تقویت حافظه را آموخته اند تا بتوانند به سرعت هرچیزی را یاد بگیرند و آن را به یاد بیاورند.
قصر ذهنی برای هر چیزی استفاده می شود، شما لازم نیست فقط به از رویکرد استفاده کنید. بهترین مسیر برای قصر ذهنی تان پیدا کنید و آن را تمرین کنید.
برگرفته از:
همه مردم دوست دارند حافظه خوبی داشته باشند ولی بیشتر آنها دوست دارند این حافظه عالی را بدون تمرین های تقویت حافظه بدست بیاورند و مشکلات حافظه از اینجا آغاز می شود…
سخنرانان یونان باستان به این شهره بودند که می توانند ساعتها از روی مطالبی که به حافظه شان سپرده اند سخنرانی کنند، همیشه بر ای پژوهشگران سوال بود که آنها چطور اینکار را می کردند؟ تا اینکه محققان چند سال پیش دریافتند؛ از آنجایی که تصاویر راحت تر از کلمات به خاطر سپرده می شوند، آنها تفکراتشان را نه بصورت کلمات بلکه بصورت تصاویر در ذهن ذخیره می کردند و سپس در هنگام سخنرانی از آنها استفاده می کردند.
یکی از رایجترین تکنیک های بصری “روش مکانی” است که به آن “کاخ حافظه” نیز گفته می شود. در این تکنیک افراد تصاویر ذهنی خود را در جای مشخصی از فضای سه بعدی آشنایی در ذهنشان نصب می کنند و بدین طریق با تصور آن مکان، تصاویر ذهنی را بیاد می آورند. بد نیست بدانید از هر ۱۰ نفری که در مسابقات حافظه شرکت می کنند ۹ نفرشان از این روش استفاده می کنند! دوست دارید این تکنیک را بیاموزید؟
اجازه دهید با مثالی این تکنیک را برایتان شرح دهم:
هال خانه تان را تصور کنید. شما در هال خانه تان جای تمامی وسایل را می دانید بطوری که اگر الان چشمانتان را ببندید و در ذهنتان هال را تصور کنید و در آن قدم بزنید دقیقا می دانید جای هر وسیله کجاست؛
۱-ابتدا در هال است.
۲-بعد از آن یک مبل یک نفره.
۳- تابلوی نقاشی.
۴- در گوشه تلویزیون.
۵- مبل چند نفره.
۶-بعد از گوشه یک مبل چند نفره کوچکتر.
۷- آینه
یک نقطه را بعنوان نقطه شروع انتخاب کنید (مثلا در هال نقطه شروع باشد) حال فرض کنید می خواهید لیست کارهای روزانه تان را بکمک این تکنیک حفظ کنید. اگر کارهای روزانه شما این باشد:
۱-رفتن به اداره پست و تحویل گرفتن یک بسته پستی
۲-مراجعه به دکتر برای انجام چکاپ سالانه
۳-خرید سس گوجه فرنگی برای شام امشب
۴-پس دادن کتابهای کتابخانه.
۵-بردن بچه ها برای تمرین فوتبال.
۶-رفتن به سینما با دوستتان.
۷-بردن مربایی که تازه درست کرده اید به خانه مادرتان
حال فرض کنید می خواهیم با تکنیک کاخ حافظه این کارها را در ذهنمان حفظ کنیم:
۱-رفتن به اداره پست را به در ضمیمه می کنیم؛ مثلا یک پستچی که دم در هال ایستاده است.
۲-مراجعه به دکتر را به مبل یک نفره ضمیمه می کنیم؛ دکتر که روی مبل یکنفره هال نشسته است.
۳- سس گوجه فرنگی را به تابلو ضمیمه می کنیم؛ تابلوی نقاشی محبوبتانکه که متاسفانه روی آن سس گوجه فرنگی پاشیده است.
۴-تلویزیون و پس دادن کتابهای کتابخانه؛ کتابهایی که روی تلویزیون گذاشته شده اند.
۵-تمرین فوتبال بچه ها و مبل چند نفره؛ بچه ها که با لباس فوتبالی روی مبل چندنفره نشسته اند و بالاپایین میپرند.
۶-مبل چندنفره کوچکتر و قرار سینما با دوستتان؛ دوستتان که روی مبل نشسته و بلیط سینما در دست منتظر شماست.
۷-آینه و مربای مادرتان؛ تصویر مادرتان در آینه که به مربا نگاه می کند.
حال به تصویر ذهن تان از هال نگاهی بیندازید، شلوغ است، کلی میهمان دارید …!
شما از هر نقشه یا مکانی که برایتان آشناست می توانید استفاده کنید مثلا اعضای بدنتان از بالا تا پایین. سپس برای بیاد آوردن چیزهای مورد نظرتان کافیست دوباره فضای مورد نظرتان را در ذهن تصور کنید. بیاد داشته باشید هر چه تصاویر ذهنی که تشکیل می دهید خنده دار یا احساسی تر باشد راحت تر در ذهن می ماند. تکنیک کاخ حافظه فوق العاده کاربردی و سرگرم کننده است، حتی برای افراد پیر و کسانی که از ضعف حافظه رنج می برند.
اخیرا کاسپر بارمنز در کنفرانس TED توضیح می داد که چگونه توانسته از تکنیک کاخ حافظه برای افرادی که از آلزایمر رنج می برند استفاده کند.
در نهایت یادآوری این نکته ضروری است که با استفاده هر چه بیشتر از این روش می توان چیزهای بیشتر و پیچیده تری را بیاد آورد، بعلاوه با گذشت زمان ذهن می آموزد که چگونه بدون انجام دادن این تشریفات و بصورت کاملا سه بعدی مسائل را بیاد آورد. این تکنیک در ظاهر بسیار ساده و مضحک بنظر می رسد اما دفعه بعد که قرار بود چیزهایی را حفظ کنید از آن استفاده کنید تا به تاثیر خارق العاده آن پی ببرید.
منابع:
[۱] Maguire E. A., et al. (2003). Routes to remembering: the brains behind superior memory. Nature Neurosci. 6(1):90-5.
[۲] Dalgleish, Tim, et al. (2014). Method-of-Loci as a mnemonic device to facilitate access to self-affirming personal memories for Individuals with depression. Clinical Psychological Science, 1 (2): 156-162
[۳] Legge E. L. et al. (۲۰۱۲) Building a memory palace in minutes: equivalent memory performance using virtual versus conventional environments with the Method of Loci .Acta Psychol (Amst). 141(3):380-90
[۴] https://www.youtube.com/watch?v=BMcduh1HEHA&noredirect=1
[۵] Engvig A et al. (2010) Effects of memory training on cortical thickness in the elderly. NeuroImage. 52: 1667–۱۶۷۶٫
[۶] Nyberg L et al. (2003).Neural correlates of training-related memory improvement in adulthood and aging. PNAS 100 (23), 13728-33 PMID: 14597711
نویسنده: دکتر ویلیام کلم
استادیار عصب شناسی دانشگاه A&M تگزاس
منبع: PSYCHOLOGY TODAY
مترجم: حمید ابراهیمی زاده
با سلام به همه دوستان عزیز
در این اموزش به زبان ساده
با تکنیک کاخ ذهنی اشنا می شوید
افرادی که به شکل حیرت انگیزی حافظه خود را تقویت کردند
با سلام به همه دوستان عزیز خیلی دوست دارم نتایج تجربیات خودم و همچنین نتایج تحقیقات افراد
با تجربه را در زمینه تقویت حافظه در اختیار شما قرار دهم افرادی بسیار زیادی از تکنیک کاخ ذهنی
استفاده کردند و به نتایج حیرت انگیزی دست یافتند
